Relacja ze spaceru śladami „Spowiedzi” Calka Perechodnika

Ilustracja tekstu
Uczestnicy spaceru przed budynkiem należącym do posesji, której przedwojennym właścicielem był Oszer Perechodnik, ojciec Calka. Fot. Tomasz Kapusta.

Mając na uwadze duże zainteresowanie, jakim cieszyły się spacery historyczne realizowane w ramach obchodów 80. rocznicy zagłady otwockiego getta, postanowiliśmy zorganizować jeszcze jeden spacer nawiązujący do tych tragicznych wydarzeń.

W ubiegłą niedzielę (25.09.2022 r.) wspólnie przeszliśmy szlakiem wydarzeń opisanych w opublikowanej pod tytułem „Spowiedź” relacji Calka Perechodnika, żydowskiego policjanta z otwockiego getta. Zaczęliśmy na rogu ulic Kościelnej i Kościuszki, gdzie do dzisiaj stoją domy, które należały do rodziny Perechodników. Wśród nich także ten, który wybudowali sami i w którym wraz ze swoim rodzeństwem dorastał Calek.

Uczestnicy spaceru przy dawnej ul. Samorządowej. Fot. Marcin Michalczyk.

Następnie przeszliśmy do miejsca, w którym stał dom, pod podłogą którego, w dniu zagłady getta miały się ukryć: żona, córka i siostra Calka. Niedaleko tego znajdował się posterunek policji żydowskiej i prowizoryczny areszt w którym około dwóch tysięcy otwockich Żydów czekało na kolejne egzekucje. Wspólnie przeszliśmy drogę jaką musieli oni pokonać idąc na miejsce kaźni.

Ul. Reymonta. Fot. Tomasz Kapusta.

Następnie przeszliśmy do zachowanego gmachu dawnego Sanatorium dra Przygody, który w czasie wojny służył jako siedziba Judenratu i gdzie po akcji wysiedleńczej zamieszkał wraz z innymi policjantami Calek Perechodnik.

Stamtąd przeszliśmy na drugą stronę torów kolejowych gdzie istniało tak zwane „getto miasteczkowe”. To właśnie tam po utworzeniu getta mieszkał Calek z żoną i córką. Zamieszkali przy ul. Podmiejskiej, w domu biletera Kina „Oaza”, współwłaścicielką którego była żona Calka – Anna (Chana). Mocno już zmieniony gmach dotrwał do naszych czasów, o czym przekonali się uczestnicy spaceru.

Na Skwerze Pamięci Żydów Otwockich. Fot. Tomasz Kapusta.

Wycieczka zakończyła się pod budynkiem wspomnianego już przedwojennego Kina „Oaza” w którym Calek wraz ze swoją żoną Anną, mieszkali po ślubie w 1937 r. Dzisiaj gmach jest siedzibą Amatorskiego Teatru im. Stefana Jaracza, w którym od kilku lat znów funkcjonuje kino pod nazwą „Oaza”.

Spacer poprowadził Sebastian Rakowski, historyk regionalista, Prezes Towarzystwa Przyjaciół Otwocka.  Wzięło w nim udział około pięćdziesięciu osób, za co bardzo dziękujemy.  

Uczestnicy spaceru na ul. Dłuskiego. Fot. Tomasz Kapusta