Publikacje

PAWEŁ KOWALSKI (oprac.), Otwockie świdermajery (MAPA), Otwock 2018.

Plan Otwocka z zaznaczonymi najciekawszymi pod względem architektonicznym i historycznym budynkami w styli “świdermajer”.

IWONA TRZCIŃSKA-KOWALSKA, Społeczne oddziaływanie lokalnego dziedzictwa kulturowego na przykładzie otwockiej architektury drewnianej Świdermajer, Otwock 2015.

Publikacja jest wynikiem badań, w których autorka zbadała między innymi relacje pomiędzy materialnym dziedzictwem a lokalnym kapitałem społecznym i kulturowym. W tym celu prześledziła przejawy promocji, zachowania i ochrony drewnianej architektury nadświdrzańskiej w latach 2006-2013.

DOROTA PETRYK, Uwarunkowania rozwoju terytorialnego Otwocka od początków XV wieku do współczesności, Otwock 2015.

Od początku dla badaczy ziem otwockich jasne było, że głównym wyróżnikiem miasta spośród terenów sąsiednich były jego unikatowe walory przyrodnicze, które przyczyniły się do jego letniskowo – uzdrowiskowego rozwoju. Autorka w opracowaniu skupia się przede wszystkim na kluczowych czynnikach, zarówno naturalnych, jak i antropogenicznych, które uwarunkowały położenie, wygląd, a także strukturę miasta Otwocka.

KATARZYNA KULIK (tekst), KAROLINA KOTOWSKA (ilustracje)Filcek poznaje OtwockOtwock 2013. 

Kompendium historycznej wiedzy o Otwocku przedstawionej w sposób przystępny dla najmłodszych czytelników. Sympatyczny kot Filcek i jego przyjaciółka sowa Uszka przenoszą się do świata duchów i spotykają dawnych mieszkańców miasta, a wśród nich historyczne postacie, które w ciekawy sposób przybliżają bohaterom czasy uzdrowiskowej świetności Otwocka. Bajkowa rzeczywistość przeplata się z realiami przełomu XIX i XX wieku oraz współczesności, a otwockie ciekawostki zainteresują z pewnością także rodziców czytających książkę swoim pociechom. Pobierz PDF: filcek

Wydawca: Towarzystwo Przyjaciół Otwocka
Partnerzy: Muzeum Ziemi Otwockiej, Otwockie Centrum Kultury, Stowarzyszenie „Pracownia Etnograficzna” im. Witolda Dynowskiego, Muzeum Historii Polski, Patriotyzm Jutra
Patroni medialni: Ryms, Qlturka, Linia Otwocka, Swidermajer.Info
Projekt, realizowany przez Towarzystwo Przyjaciół Otwocka, dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach programu „Patriotyzm Jutra”.

KATARZYNA KULIK, Ksiądz Stanisław Żebrowski. Proboszcz i lider Parafii Niepokalanego Serca Maryi w Śródborowie, Otwock 2013.

Etnograficzna opowieść o Śródborowie, jego mieszkańcach i księdzu, który stworzył coś więcej niż kościół i parafię. Książka opowiada o trwałych i głębokich relacjach, jakie dzięki inicjatywom księdza połączyły obcych sobie ludzi, należących wcześniej do różnych parafii i gmin. To historia człowieka, który w niezwykły sposób stał się wielu parafianom bliski niczym członek rodziny. Ale to także świadectwo zmian, jakie zachodziły w śródborowskiej parafii od momentu jej powstania aż do śmierci tytułowego księdza. Książka jest niezwykła, ma bowiem wielu anonimowych współautorów. Katarzyna Kulik zebrała wspomnienia kilkudziesięciu mieszkańców parafii, którzy zgodzili się opowiedzieć jej o swoich relacjach z pierwszym proboszczem, przybliżyć trudne lata powstawania parafii, a także podzielić się refleksjami na temat przyszłości śródborowskiej wspólnoty.

Otwockie Turnieje Jednego Wiersza, Otwock 2013. 

Dziesięć Otwockich Turniejów Jednego Wiersza odbyło się na przestrzeni sześciu lat. W okołopoetyckim świecie efemerycznych środowisk, imprez i publikacji udało się wykreować zjawisko o trwałym charakterze, co jest ogromną zasługą Marii Kościuszko – niestrudzonej społeczniczki i animatorki kultury. Wśród uczestników poetyckich turniejów organizowanych przez Marię Kościuszko pod auspicjami Towarzystwa Przyjaciół Otwocka są zarówno mieszkańcy naszego miasta, jak i goście z wielu zakątków Polski. Różni ich wiek, sytuacja zawodowa, literackie doświadczenie. Warto oddać się lekturze ich wierszy – różnorodność osobistych perspektyw i poetyckich środków wyrazu sprawia, że niniejszy tomik może być nie tylko źródłem zachwytu, ale też inspiracją do odczytywania wciąż na nowo zarówno tych historii, które dobrze znamy, jak i tych, którymi zaskakuje nas życie.

Aby ślad nie pozostał... Red. Sebastian Rakowski, Otwock 2012. 

Bogato ilustrowana archiwalnymi zdjęciami historia przedwojennego życia i wojennej zagłady otwockich Żydów – społeczności liczącej w przededniu wybuchu II wojny światowej prawie 11 tys. ludzi (na 19 tys. mieszkańców miasta). Dzięki fotografiom, mapom ukazującym kształt utworzonego w 1940 r. getta w Otwocku, a przede wszystkim relacjom uczestników historycznych wydarzeń, przedstawione zostały realia gettowego życia, na które składały się dojmujący głód, choroby, poniżenie i nieustanne zagrożenie. Publikacja zawiera pochodzące z różnych źródeł świadectwa zbrodni popełnionych przez Niemców na ludności getta w Otwocku, a także przypomina zasługi otwockich Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata, którzy z narażeniem życia nieśli pomoc swoim żydowskim sąsiadom.

PRZEMYSŁAW BOGUSZ, 100 lat Towarzystwa Przyjaciół Otwocka, Otwock 2012. 

Rocznicowa publikacja opisująca działalność najstarszej w mieście organizacji, której założenie było nierozerwalnie związane ze staraniami o nadanie Otwockowi praw miejskich (zakończonymi sukcesem w 1916 r.). Przypomina sylwetki otwockich społeczników z początku XX w. a także zakres działań podejmowanych przez TPO w okresie PRL i później – po transformacji ustrojowej. Wśród wykorzystanych w pracy materiałów są m.in. dokumenty urzędów carskiej Rosji, z zasobów Archiwum Państwowego m.st. Warszawy.

WITOLD STEFAN TRYBOWSKI, Dzieje Otwocka uzdrowiska, Otwock 2011. 

Praca doktorska autora, obroniona w 1968 r. i do dziś uważana za podstawowe opracowanie dziejów przedwojennego uzdrowiskowego Otwocka. Przy pomocy analizy porównawczej wszystkich ośrodków zdrojowo-klimatycznych czynnych na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX wieku wyjaśnia przyczyny szybkiego rozwoju Otwocka jako uzdrowiska. Wydobywa z zapomnienia pierwsze zakłady przeciwgruźlicze w Otwocku, przybliża szczegóły z biografii pionierów otwockiej medycyny. Ponadto zawiera obszerną charakterystykę Otwocka z punktu widzenia geologiczno-hydrologicznego, a także przedstawia historię okolic Otwocka.

III Konkurs Wiedzy o Otwocku, Otwock 2006

Publikacja pokonkursowa w której znalazły się nagrodzone i wyróżnione przez jury trzeciej edycji Konkursu Wiedzy o Otwocku prace.

Almanach Otwocki (praca zbiorowa), Otwock 2001

Publikacja jest zbiorem artykułów poświęconych podstawowym aspektom, pojęciom i zjawiskom związanym z dziejami Otwocka. Poszczególne artykuły zostały ułożone w działy poświęcone między innymi: początkom Muzeum Ziemi Otwockiej, herbowi i planom zabudowy miasta, parafii i kościołowi, magistratowi oraz szkołom, szpitalom, sanatoriom, pensjonatom, willom. Nie zabrakło wśród artykułów również tych dotyczących kolei, zarówno szeroko jak wąskotorowej. Omówione zostały także pomniki i, szkoły. Całość kończy barwna opowieść o tym, jak wyglądały w Otwocku lata 20. i 30.

WITOLD STEFAN TRYBOWSKI, Dzieje Otwocka uzdrowiska, Otwock 1996.

Pierwsze, niepełne wydanie pracy doktorskiej Witolda Stefana Trybowskiego, obronionej w roku 1968. Książka zawiera obok rozbudowanego wstępu opis sanatorów funkcjonujących przed wojną oraz wykaz lekarzy praktykujących w mieście przed 1939 rokiem. Publikacja wydana została z okazji 70. rocznicy nadania Otwockowi praw miejskich.

Otwock 3 (praca zbiorowa), Otwock 1988.

Trzecia część wydawniczego cyklu Otwock poświęcona została w znacznej mierze otwockiej przyrodzie. Znalazły się tu artykuły dotyczące między innymi rezerwatowi rzeki Świder oraz lokalnej faunie. W publikacji mamy możliwość zapoznać się również z bibliografią druków, artykułów i wzmianek dotyczących przyrody Otwocka i okolic za lata 1972-1982.
Obok artykułów o tematyce przyrodniczej znajdziemy się również analiza dotycząca popularyzacji archeologii wśród Otwocczan oraz wspomnienie poświęcone harcerstwu otwockiemu przełomu lat 50. i 60.

Otwock 2 (praca zbiorowa), Otwock 1978.

Otwock 2, podobnie do pierwszej publikacji składa się z szeregu artykułów, które poświęcone są szeregowi tematów odnoszących się do przeszłości ale i czasom współczesnym Otwocka. Wśród artykułów znajdziemy między innymi:
– relację ze szkolnej wystawy archeologicznej,
– opis Społecznego Ogniska Muzycznego,
– materiał poświęcony rezerwatowi na Torfach,
– prezentację Instytutu Badań Jądrowych,
– relację z działalności szkolnych izb pamięci narodowej,
– analizę kierunków rozwoju miasta,
– opis sytuacji w szkolnictwie otwockim,
– prezentację Spółdzielni Rzemieślniczej.

Otwock 1 (praca zbiorowa), Otwock 1975.

Rocznik zawierający artykuły poświęcone archeologii, historii i przyrodzie Otwocka.
Spis treści:
– Przegląd ważniejszych odkryć archeologicznych na terenie miasta i powiatu Otwock
– Twórcy literatury i sztuki na terenie Otwocka i powiatu
– Walki nad środkową Wisłą we Wrześniu 1939 r.
– Akcje ruchu oporu w powiecie otwockim
– Wspomnienie z organizacji tajnego nauczania na terenie miasta Otwocka
– Zarys rozwoju lecznictwa otwockiego w okresie XXX-lecia PRL
– Ochrona przyrody na terenie Otwocka i powiatu
– Rozwój Miejskiej Biblioteki Publicznej w Otwocku w okresie XXX-lecia PRL
– Krótka historia otwockich domów dziecka
– Otwock w poezji